
22/11/2023
เกร็ดความรู้เรื่องฝุ่นละออง ฉบับที่ 4 "ดัชนีคุณภาพอากาศ"
หลังจากที่เราได้ทราบถึงชนิดของมลพิษทางอากาศในเกร็ดความรู้เรื่องฝุ่นละออง ฉบับที่ 3 และนั้น ในปัจจุบันได้มีการนำมลพิษทางอากาศเหล่านี้มาเป็นตัวชี้วัดในดัชนีวัดคุณภาพอากาศ ในช่วงเวลาที่ผ่านมา หากใครที่ติดตามข่าวสารเกี่ยวกับฝุ่นละอองและสภาพอากาศ จะต้องคุ้นคำว่า "AQI" ซึ่งย่อมาจาก Air Quality Index หรือดัชนีคุณภาพอากาศ ซึ่งในประเทศไทย หลังจากที่พบกับปัญหาฝุ่นละออง PM2.5 จึงได้มีการนำดัชนีนี้มาใช้รายงานสภาพอากาศด้วย
ดัชนีคุณภาพอากาศที่ใช้อยู่ในประเทศไทยคำนวณโดยเทียบจากมาตรฐานคุณภาพอากาศในบรรยากาศโดยทั่วไปของสารมลพิษทางอากาศ 5 ประเภท ตามในฉบับที่ 4-1 ทั้งนี้ ดัชนีคุณภาพที่คำนวณได้ของสารมลพิษทางอากาศประเภทใดมีค่าสูงสุด จะถูกนำมาใช้เป็นดัชนีคุณภาพอากาศของวันนั้น อย่างไรก็ตาม ค่า AQI เป็นค่าที่ไม่มีหน่วยวัด โดยมาตรฐานค่าความเข้มข้นของ PM2.5 แบ่งเป็น ค่าเฉลี่ยรายวัน ซึ่งอยู่ที่ 50 ไมโครกรัมต่อลูกบาศก์เมตร และค่าเฉลี่ยรายปีอยู่ที่ 25 ไมโครลูกบาศก์เมตร แต่กระนั้น เราก็ไม่สามารถนำตัวเลขของค่าเฉลี่ยรายชั่วโมง รายวัน หรือรายปีมาเปรียบเทียบกันได้ เนื่องจากสารแต่ละตัวมีความอันตรายต่างกัน ค่าเฉลี่ยที่ปลอดภัยจึงต่างกันด้วย สำหรับบุคคลที่อยู่ในกลุ่มเสี่ยง ได้แก่ ผู้ป่วยเกี่ยวกับโรคระบบทางเดินหายใจ ผู้ป่วยโรคระบบหัวใจหลอดเลือด เด็ก ผู้สูงอายุ และสตรีมีครรถ์ รวมไปถึงบุคคลธรรมดาทั่วไป ควรสวมใส่หน้ากากอนามัย และควรหลีกเลี่ยงพื้นที่ที่มีค่ามลพิษในอากาศสูงเกินมาตรฐาน เช่น พื้นที่ที่มีการจราจรติดขัด พื้นที่ไฟไหม้ เพื่อรักษาสุขภาพของทุกท่าน โดยสามารถตรวจสอบได้อย่างง่ายผ่านแอปพลิเคชั่น Air4Thai ของกรมควบคุมมลพิษ หรือเว็บไซต์ http://air4thai.pcd.go.th
จัดทำโดย
ฝ่ายวิชาการและความร่วมมือด้านควบคุมไฟป่า
ส่วนควบคุมไฟป่า สำนักป้องกันปราบปรามและควบคุมไฟป่า