สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย

14/03/2025

ชุดองค์ความรู้ การสำรวจแหล่งศิลปะบนหิน เรื่องที่ 1 แนะนำศิลปะบนหิน
โครงการสำรวจด้วยภาพถ่ายแหล่งศิลปะบนหิน จังหวัดพิษณุโลก มีเป้าหมายเพื่อบันทึกและศึกษาแหล่งศิลปะบนหิน ได้แก่ แหล่งภาพเขียนสีและแหล่งภาพสลัก ด้วยการบันทึกถ่ายภาพลวดลายที่ปรากฏบนผนังหินในพื้นที่สำรวจ ซึ่งงานศิลปะเหล่านี้เป็นหลักฐานทางวัฒนธรรมที่สำคัญของมนุษย์ในอดีต
โครงการ ฯ เริ่มดำเนินการ เมื่อ พ.ศ.2567 ได้มีความพยายามในการพัฒนาเทคนิควิธีการบันทีกข้อมูลแหล่งศิลปะบนหิน โดยประยุกต์ใช้ระบบภูมิสารสนเทศและการสำรวจด้วยภาพถ่ายมาช่วยในการศึกษาวิจัยแหล่งศิลปะบนหิน ผลจากการดำเนินงาน พบว่าเทคนิคดังกล่าวช่วยให้การเก็บบันทึกข้อมูลภาคสนามมีความครบถ้วนและแม่นยำมากขึ้น ทั้งในด้านตำแหน่ง ขนาด และรายละเอียดของลวดลายศิลปะ และจากประสบการณ์การทำงานภาคสนามและการวิเคราะห์ในห้องปฏิบัติการ จึงได้มีการถอดบทเรียน เรียบเรียงองค์ความรู้เกี่ยวกับการสำรวจและบันทึกข้อมูลแหล่งศิลปะบนหิน จะช่วยสะท้อนแนวทางการศึกษาที่เป็นระบบและทันสมัย สามารถนำไปใช้เป็นแนวทางในการวิจัยและอนุรักษ์แหล่งศิลปะบนหินต่อไป
องค์ความรู้ชุดนี้ แบ่งออกเป็น 4 ส่วน ตามขั้นตอนและวิธีการทำงาน ได้แก่
1. แนะนำศิลปะบนหิน
2. การจัดทำแผนที่ฐานและแบบฟอร์มสำรวจด้วยระบบภูมิสารสนเทศ
3. การสำรวจด้วยภาพถ่าย
4. การคัดลอกงานศิลปะบนหิน
ในครั้งนี้ ขอนำเสนอในหัวข้อที่ 1 แนะนำศิลปะบนหิน เป็นการนำเสนอข้อมูลพื้นฐาน นิยาม ความหมายของศิลปะบนหิน และตัวอย่างแหล่งศิลปะบนหินที่สำคัญของโลกและประเทศไทย รายละเอียดโปรดติดตามได้ตามช่องทางเว็บไซต์ https://shorturl.at/7wDzJ
Facebook: สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย
Email: [email protected]
โทร: 055 697 364
พื้นที่สำนักศิลปากรที่ 6 สุโขทัย : กำแพงเพชร ตาก พิจิตร พิษณุโลก สุโขทัย อุตรดิตถ์

โครงการสำรวจด้วยภาพถ่ายแหล่งศิลปะบนหิน จังหวัดพิษณุโลก มีเป้าหมายเพื่อบันทึกและศึกษาแหล่งศิลปะบนหิน

13/03/2025

"พระพุทธรูปปางสมาธิ ที่จัดแสดงในพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร"
องค์ความรู้ โดยพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ กำแพงเพชร

11/03/2025

"มกรคายนาค : ประติมากรรมประดับสถาปัตยกรรม"
องค์ความรู้โดยอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย ขอเผยแพร่ องค์ความรู้ประจำเดือนมีนาคม ๒๕๖๘ เรื่อง "มกรคายนาค : ประติมากรรมประดับสถาปัตยกรรม"

การประดับประติมากรรมในสถาปัตยกรรมสมัยสุโขทัย หลายแห่งนิยมประดับด้วยประติมากรรมหลากหลายรูปแบบ หนึ่งในนั้นคือประติมากรรมรูปมกรคายนาค นิยมประดับอยู่บริเวณปลายกรอบหน้าบันหรือกรอบซุ้ม ประติมากรรมนี้มีสัตว์สองชนิด คือ “มกร” เป็นสัตว์ในจินตนาการหรือสัตว์ในเทพนิทาน มีลักษณะของสัตว์หลายชนิดมาผสมกัน ทั้งระหว่างสัตว์บกและสัตว์น้ำ มีหัวคล้ายจระเข้หรือช้าง มีสองขาหน้า และมีหางคล้ายปลา และ “นาค” เป็นสัตว์ในตำนานหรือนิทานปรัมปรา มีลักษณะเป็นงูใหญ่มีหงอน เชื่อว่ามีอิทธิฤทธิ์บันดาลคุณหรือโทษต่อมนุษย์ได้
มกรคายนาค อาจได้รับแนวคิดมาจากนาคในศิลปะขอมตอนปลายหรือราวพุทธศตวรรษที่ ๑๘ คือเป็นนาคที่มีลักษณะของมกรเข้ามาปะปน คือมีงวงเล็ก ๆ ที่ปลายจมูก มีเขาและเคราใต้คางตามแบบมกร แต่ยังคงลักษณะของนาคในศิลปะขอมที่มีรัศมีประดับเหนือศีรษะ ซึ่งภายในรัศมีมีลายประดับในแนวตั้งหรือมีลายลูกประคำประกอบบริเวณหน้าอกจะมีลายดอกไม้ประดับ และมีมกรคายที่คอ แต่นาคในสมัยสุโขทัยแสดงให้เห็นถึงการปะปนกันกับมกรมากยิ่งขึ้น คือมีลักษณะเคราอย่างชัดเจน

เอกสารอ้างอิง
ปรียานุช เส็งหะพันธุ์. ประติมากรรมดินเผาระดับสถาปัตยกรรมในสมัยสุโขทัย: ศึกษาจากข้อมูลในเขตจังหวัดสุโขทัย. วิทยานิพนธ์ปริญญาศิลปศาสตรมหาบัณฑิต สาขาวิชาโบราณคดีสมัยประวัติศาสตร์ ภาควิชา โบราณคดี, มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๓๗.
พิพิธภัณสถานแห่งชาติ น่าน. นาค. กรมศิลปากร [ออนไลน์]. สืบค้นจาก https://www.finearts.go.th/nanmuseum/view/47147. (เข้าถึงวันที่ ๑๔ ธันวาคม ๒๕๖๗).
สันติ เล็กสุขุม. งานช่าง คำช่างโบราณ. กรุงเทพฯ: มติชน, ๒๕๕๗.
สันติ เล็กสุขม. เจดีย์สมัยสุโขทัย วัดเจดีย์เจ็ดแถว. กรุงเทพฯ : อักษรสัมพันธ์ ๒๕๓๔.

07/03/2025

"พระพุทธรูปที่พบภายในกรุเจดีย์ราย วัดมหาธาตุ เมืองโบราณสุโขทัย สะท้อนความสัมพันธ์ระหว่างสุโขทัยและอยุธยา"
องค์ความรู้โดยพิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ รามคำแหง

05/03/2025

แบบตราสัญลักษณ์ ๑๑๔ ปีแห่งการสถาปนากรมศิลปากร ในวันที่ ๒๗ มีนาคม พุทธศักราช ๒๕๖๘

ดำเนินการออกแบบโดย : นายปัญญา โพธิ์ดี นักวิชาการช่างศิลป์ชำนาญการ
สังกัด : กลุ่มศิลปประยุกต์และเครื่องเคลือบดินเผา สำนักช่างสิบหมู่ กรมศิลปากร

02/03/2025

25/02/2025

24/02/2025

“มหาธาตุ” ในจดหมายระยะทางไปพิษณุโลก
องค์ความรู้โดยอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย

“มหาธาตุ” ในจดหมายระยะทางไปพิษณุโลก
เดือนกุมภาพันธ์นี้ ทางอุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัยและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ร่วมกันจัดกิจกรรม “ซุโขทัย Light up : Light&Love” โดยเป็นกิจกรรมให้นักท่องเที่ยวได้มีโอกาสเข้าชมวัดมหาธาตุยามค่ำคืน ทุกวันศุกร์ – อาทิตย์ ตลอดเดือนกุมภาพันธ์ องค์ความรู้ในเดือนนี้ จึงขอนำเสนอเรื่องที่มีความเกี่ยวข้องกับวัดมหาธาตุ นั่นคือ “มหาธาตุ” ที่ปรากฏอยู่ในจดหมายระยะทางไปพิษณุโลก
โดยจดหมายระยะทางไปพิษณุโลก เป็นพระราชนิพนธ์ในสมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ ครั้งเสด็จขึ้นมาตรวจแก้แบบปั้นหุ่นพระพุทธชินราชจำลอง ณ เมืองพิษณุโลก และตรวจดูสถานที่สร้างที่ประทับพลับพลาตามระยะเส้นทางที่พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัวจะเสด็จราชดำเนินขึ้นมาเททองหล่อพระพุทธชินราชจำลองอีกด้วย โดยในระหว่างที่เดินทางขึ้นมาที่เมืองพิษณุโลก หนึ่งในนั้นมีวัดมหาธาตุ เมืองสุโขทัยอยู่ด้วย ดังนี้
“…วัดนี้เป็นวัดสำคัญในเมืองนี้ ที่มีเรื่องซึม ๆ เกี่ยวอยู่ คือ ๑ พระศรีศากยมุนีที่วัดสุทัศน์เดิมอยู่ที่นี้ แลขอมดำดินก็อยู่ที่นี้...ดูไปทางไหนก็มีแต่พระเจดีย์กับกุฎพระพุทธรูป เบียดเสียดยัดเยียดกันเต็มไปทั้งนั้น... องค์พระมหาธาตุเป็นรูปเจดีย์ทรงทนาฬ ตั้งบนชั้นแว่นฟ้า ๓ ชั้น อย่างพระมหาเจดีย์ ที่วัดพระเจดีย์เจ็ดแถว...เว้นแต่พระมหาธาตุที่นี่ใหญ่สูงกว่าหน่อย แลบนฐานเขียงมีปราสาทยอดพระเจดีย์ล้อมอยู่ ๘ องค์ ๘ ทิศ...ในซุ้มคูหาช่องคฤห์ปั้นรูปพระลีลาบ้างยืนบ้างทุกคูหา ที่ฐานเขียงเห็นจะมีลายทั้งนั้นทีเดียวเหมือนกัน เห็นแห่งหนึ่งมีรูปพระสาวกเดินประนมมือเปนแถวอยู่สามองค์ แต่จะว่าปั้นไว้ตรงไหนไม่ได้ เพราะไม่รู้ว่ารูปฐานเขียงฟันอย่างไร...ด้วยวิหารกว้างหนัก ต้องลดแก้หน้าให้เล็กจึงจะดูทรงงามได้ เขาว่าพระศรีสากยมุนีเอาไปจากวิหารนี้ ดูที่ในประธานวิหารตอนใน เห็นมีรอยอิฐหักๆ กองอยู่ แต่ไม่มากนัก สูงจากพื้นวิหารเล็กน้อย... นอกจากนี้ยังมีพระเศียรพระองค์พระหล่อทิ้งเกะกะอยู่บ้างไม่เปนที่เปนทาง ในเวลาเที่ยวดูอยู่นี้ พระยาศุโขไทยตามมาอธิบายอะไรต่างๆ ให้รู้ด้วย ที่หน้าวิหารทิศใต้ มีฐานก่อด้วยแลงอันหนึ่ง เห็นจะเปนฐานพระเจดีย์ ที่ข้างฐานนั้นมีหินก้อนหนึ่ง ที่ว่าเป็นขอมดำดินมาเพื่อฆ่าพระร่วงโผล่ขึ้นครึ่งตัวถามหาพระร่วงต่อตัวพระร่วงเอง พระร่วงจึงสาปให้คาแผ่นดินอยู่ครึ่งตัวกลายเป็นหิน แต่บัดนี้ไม่คาเสียแล้ว ขึ้นอยู่บนแผ่นดินเต็มตัว เพราะหลวงสารสาสน์ (เยรินี) มาขุดเอาขึ้นไว้ การที่ขุดขึ้นนั้น เห็นจะเพราะอยากรู้ว่าหินอะไร เดิมมันจมดินอยู่แลลึกด้วย เพราะถูกคนต่อยเอาไปเปนเครื่องราง หลวงสารสาสน์ก่อนที่จะขุด คงนึกว่าเปนหินรูปพรรณอะไรอย่างหนึ่ง แต่ขุดขึ้นมาแล้วคงเสียใจ ด้วยยังคงไม่รู้ว่าอะไรอยู่นั่นเอง จะว่าก้อนหินธรรมดาก็ใช่ จะว่ารูปพรรณอะไรก็เชิง มันเปนอย่างนี้ ถ้าเปนรูปพรรณก็งามจะเปนองค์พระ ที่รักแร้วิหารทิศด้านหลังพระมหาธาตุ มีมณฑปพระสาวสิบห้าอยู่ทั้งสองรักแร้ มณฑปนั้นมีแต่ผนัง หลังคาพังหมดแล้ว พระสาวกสิบห้าปีนั้นเปนพระยืน ก่อติดกับผนัง สูงประมาณ ๔ ฤๅ ๕ วา องค์ในมณฑปซ้ายนั้น มีอาการยืนทอดสองมือ องค์ในมณฑปขวาเห็นจะยืนยกมือหนึ่ง...เดินเลยเข้าวัดมหาธาตุไปดูเจดีย์องค์ใหญ่อีกองค์หนึ่ง อยู่ริมกำแพงวัดข้างทิศใต้ พระยาสุโขทัยว่ามีรูปนารายณ์ แต่เมื่อไปดูเห็นหาใช่นารายณ์ไม่ เป็นรูปยักษ์ ๔ กร...เดิมทีสำคัญว่าเป็นมารแบกฐานเขียงแห่งพระเจดีย์ เขาปั้นไว้บนเสาเข้าใจว่าเตาหม้อฐาน ที่ช่องท้องไม้ระหว่างเสาเขาปั้นเป็นช้างครึ่งตัวยัดไว้หันหน้าออกมา เหมือนกับวัดช้างล้อมจึงทำให้เข้าใจว่าเป็นฐานแท้ ๆ แต่เมื่อขุดลงไปเหลือบางนิดเดียว กลายเป็นพนักประทักษิณพระเจดีย์ไป รูปยักษ์ก็คืออยู่ที่เสากำแพงแก้วแบกไม้ทับหลังรูปช้างที่ช่องลูกฟัก...ที่ฐานชั้นล่างของพระเจดีย์นี้ มีรูปพระใหญ่ก่อฝากไว้ครึ่งซีกกับฐาน มีอาการเป็นพระนั่ง แต่หกคเมนลงมาหมดแล้วทั้ง ๔ ด้านครึ่งตัว...ที่ตั้งแห่งพระเจดีย์องค์นี้อยู่เบื้องขวาแห่งพระมหาธาตุ เป็นพระเจดีย์ใหญ่รองพระมหาธาตุ ในวัดมหาธาตุนี้...”
จะเห็นได้ว่า สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ทรงบันทึกเกี่ยวกับวัดมหาธาตุ ณ ขณะนั้น ไว้โดยละเอียด ส่งผลให้ผู้อ่านมองเห็นภาพได้ชัดเจนมากยิ่งขึ้น หากท่านใดอยากมาสัมผัสความงดงามของวัดมหาธาตุด้วยตัวเอง สามารถมาเที่ยวชมได้ที่อุทยานประวัติศาสตร์สุโขทัย
อ้างอิง
- สมเด็จเจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์. (๒๕๐๖). จดหมายระยะทางไปพิษณุโลก. เข้าถึงเมื่อ ๑๔ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘. เข้าถึงได้จาก https://vajirayana.org/จดหมายระยะทางไปพิษณุโลก%23google_vignette

19/02/2025

ถ่ายทอดสด
งาน "POLICY INNOVATION EXCHANGE ครั้งที่ 5 (PIX5) | เส้นทางนวัตกรรมนโยบายสู่ทิศทางอนาคต"

18/02/2025

"เจดีย์ประธานวัดพระบรมธาตุนครชุมในสมัยสุโขทัย"
องค์ความรู้ โดยอุทยานประวัติศาสตร์กำแพงเพชร

17/02/2025

"ภาพจิตรกรรมสมัยสุโขทัย วัดเจดีย์เจ็ดแถว"
องค์ความรู้ โดยอุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย

อุทยานประวัติศาสตร์ศรีสัชนาลัย ขอเผยแพร่ องค์ความรู้ประจำเดือนกุมภาพันธ์ ๒๕๖๘ เรื่อง "ภาพจิตรกรรมสมัยสุโขทัย วัดเจดีย์เจ็ดแถว"

ภาพจิตรกรรมสมัยสุโขทัยในช่วงพุทธศตวรรษที่ ๑๙-๒๐ ในเมืองศรีสัชนาลัยส่วนใหญ่ไม่ค่อยเหลือร่อยรอยไว้มากนัก เนื่องจากเกิดการสูญสลายลงไปตามธรรมชาติ แต่ที่ยังคงพบร่องรอยอยู่อย่างเห็นได้ชัดที่ภายในเจดีย์รายองค์ที่ ๓๓ หรือเจดีย์ทรงปราสาทสิบเอ็ดยอดของวัดเจดีย์เจ็ดแถว เมืองศรีสัชนาลัย
จิตรกรรมที่พบอยู่บริเวณด้านในคูหาหรือห้องโถงกลางของตัวเจดีย์บริเวณฝาผนัง ปรากฏร่องรอยภาพจิตรกรรมเกี่ยวกับพระพุทธศาสนา ที่ใช้สีเอกรงค์ คือมีลักษณะการใช้สีโทนเดียว เช่นสีแดงหรือสีชาดเป็นหลัก โดยการเขียนภาพอดีตพระพุทธเจ้าเรียงกันเป็นแถวในแนวนอนหลายแถว ซึ่งเรียงจากส่วนล่างขึ้นไปส่วนบนของผนัง ระหว่างพระพุทธเจ้าเหล่านั้นคั่นจังหวะด้วยภาพบุคคลชั้นสูง ซึ่งภาพจิตรกรรมเหล่านี้น่าจะเกี่ยวข้องกับความเชื่อเรื่องพระพุทธเจ้า ๒๘ พระองค์ เนื่องจากศาสนาพุทธมีความเชื่อว่ามีพระอดีตพุทธเจ้าที่ตรัสรู้มาก่อนแล้วหลายพระองค์ โดยองค์ปัจจุบันมีพระนามว่า “พระพุทธเจ้าโคตรมะ” เป็นองค์ที่ ๒๕ ภาพจิตรกรรมฝาผนังที่วัดเจดีย์เจ็ดแถวแห่งนี้เป็นรูปแบบที่น่าจะได้รับอิทธิพลมาจากศิลปะพุกาม ซึ่งจะนิยมวาดไว้ในเจติยวิหารหลายแห่ง นอกจากนั้นยังพบคติการวาดภาพเช่นนี้ในศิลปะล้านนาและศิลปะอยุธยาอีกด้วย ดังตัวอย่างภาพอดีตพุทธเจ้า วัดราชบูรณะ จังหวัดพระนครศรีอยุธยา
ในเมื่อปี พ.ศ.๒๕๐๑ อาจารย์เฟื้อ หริพิทักษ์ ศิลปินแห่งชาติสาขาทัศนศิลป์ ประจำปี พ.ศ.๒๕๒๘ ผู้ได้รับการยกย่องเป็น “ครูใหญ่ในวงการศิลปะ” ได้คัดลอกภาพจิตรกรรมภายในเจดีย์รายองค์ที่ ๓๓ ของวัดเจดีย์เจ็ดแถว ถือเป็นการการอนุรักษ์ภาพจิตรกรรมเพื่อให้คนรุ่นหลังได้ศึกษาและค้นคว้ากันต่อไป ปัจจุบันภาพคัดลอกจิตรกรรมเหล่านี้ได้จัดแสดงไว้ที่ พิพิธภัณฑสถานแห่งชาติ หอศิลป กรุงเทพมหานคร

เอกสารอ้างอิง
พิภพ บุษราคัมวดี. ๑๐๐ ปี เฟื้อ หริพิทักษ์ ชีวิตและงาน A century of Fua Hariphitak : life and works. กรุงเทพฯ : หอศิลป์ มหาวิทยาลัยศิลปากร, ๒๕๕๓.
วิไลรัตน์ ยังรอด และ ธวัชชัย องค์วุฒิเวทย์. คู่มือท่องเที่ยว–เรียนรู้ สุโขทัย ศรีสัชนาลัย. นนทบุรี : มิวเซียวเพลส, ๒๕๕๑.
ศักดิ์ชัย สายสิงห์. ศิลปกรรมโบราณในอาณาจักรสุโขทัย. นนทบุรี : มิวเซียวเพลส ,๒๕๖๑.
สันติ เล็กสุขุม. ศิลปะสุโขทัย. กรุงเทพฯ : เมืองโบราณ, ๒๕๔๐.

13/02/2025

08/02/2025

สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย เดินหน้าสำรวจแหล่งศิลปะบนหินในจังหวัดพิษณุโลก สานต่องานบันทึกภาพศิลปะบนหินจากอดีตสู่การอนุรักษ์และพัฒนาในอนาคต
สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย โดยกลุ่มโบราณคดี เดินหน้าภารกิจสำคัญในการสำรวจและบันทึกข้อมูลแหล่งศิลปะบนหินในจังหวัดพิษณุโลก ระยะที่ ๒ ประจำปีงบประมาณ พ.ศ. ๒๕๖๘ โครงการนี้มีเป้าหมายเพื่อค้นหา ถ่ายภาพ และรวบรวมข้อมูลของแหล่งศิลปะบนหินโบราณที่ซ่อนตัวอยู่ตามผนังหินบนหน้าผาและถ้ำ ซึ่งเป็นหลักฐานทางโบราณคดีและประวัติศาสตร์อันทรงคุณค่าของชาติ
ภาคสนาม: ค้นหาร่องรอยศิลปะบนหินโบราณกลางผืนป่า
ระหว่างวันที่ ๔ - ๗ กุมภาพันธ์ ๒๕๖๘ ทีมสำรวจจากกลุ่มโบราณคดี สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย ลงพื้นที่สำรวจ ณ อำเภอชาติตระการ และอำเภอนครไทย จังหวัดพิษณุโลก ครอบคลุมแหล่งศิลปะบนหินที่สำคัญ ได้แก่ ถ้ำคอขาด ถ้ำพระงั่ง เขาผาแดง และผาคอ (หรือผาหัวช้าง) โดยใช้เทคนิคการสำรวจด้วยภาพถ่ายและบันทึกข้อมูลอย่างละเอียด เพื่อพัฒนาเทคนิควิธีการศึกษาแหล่งศิลปะบนหิน ให้เกิดความเข้าใจที่ถูกต้องเกี่ยวกับความเป็นมาทางประวัติศาสตร์และโบราณคดีของแหล่งศิลปะบนหินโบราณในพื้นที่นี้
ความร่วมมือเพื่อการอนุรักษ์
การสำรวจครั้งนี้ ได้รับการสนับสนุนจากหน่วยงานต่าง ๆ ได้แก่ เขตรักษาพันธุ์สัตว์ป่าภูเมี่ยง-ภูทอง สถานีควบคุมไฟป่าภูเมี่ยง-ภูทอง และอุทยานแห่งชาติน้ำตกชาติตระการ ซึ่งให้ความอนุเคราะห์เจ้าหน้าที่อำนวยความสะดวกและเข้าร่วมในการปฏิบัติงานภาคสนาม ท่ามกลางสภาพแวดล้อมทางธรรมชาติที่ท้าทาย
เป้าหมายสู่อนาคต: ศึกษา-อนุรักษ์-พัฒนา
โครงการนี้ไม่เพียงแต่เน้นการบันทึกข้อมูลเพื่อการอนุรักษ์เท่านั้น แต่ยังมุ่งหวังให้เกิดการสนับสนุนการศึกษาวิจัยเกี่ยวกับแหล่งศิลปะบนหินในจังหวัดพิษณุโลกให้มากขึ้น ซึ่งจะนำไปสู่การขยายผลทางวิชาการ รวมถึงโอกาสในการพัฒนาเป็นแหล่งเรียนรู้ทางวัฒนธรรมและธรรมชาติในอนาคต สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย พร้อมนำเสนอผลการสำรวจเพื่อเป็นแนวทางในการอนุรักษ์และพัฒนามรดกทางวัฒนธรรมของชาติในโอกาสต่อไป ขอขอบคุณทุกหน่วยงานและบุคคลที่มีส่วนร่วมในภารกิจครั้งสำคัญนี้ ร่วมเป็นส่วนหนึ่งด้วยการแจ้งข่าวสารแหล่งศิลปะบนหินโบราณได้ผ่านช่องทางต่อไปนี้
Facebook: www.facebook.com/fad6sukhothai
Email: [email protected]
โทร: 055 697 364
พื้นที่สำนักศิลปากรที่ ๖ สุโขทัย : กำแพงเพชร ตาก พิจิตร พิษณุโลก สุโขทัย อุตรดิตถ์

07/02/2025

31/01/2025

ปฏิทินการจัดกิจกรรม "ซุโขทัย Light Up : Light & Love"
วันนี้มีตลาดท่าน้ำฯ กับลองไฟวัดมหาธาตุ ด้วยน้า
ว่างวันไหนก็มาเที่ยวกันนะคะ🥰