เพจทางการของ "แพทยสภา" ประชาสัมพันธ?
เปิดเหมือนปกติ
แพทยสภาขอแสดงความยินดีกับ
ศ.เกียรติคุณ พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์
นายกแพทยสภา
เนื่องในโอกาสได้รับโล่เชิดชูเกียรติ
Honourary Conversation Ambassador, Medical Industry
จาก นายอนุทิน ชาญวีรกูล
รองนายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงสาธารณสุข
ในงาน “ไมซ์ไทย ก้าวสู่วันอันยิ่งใหญ่”
.......................................................
#หมอชวนรู้โดยแพทยสภา
ตอนที่ 140 "ทำอย่างไร เมื่อรู้ว่าเป็นตาบอดสี"
.
(ข้อมูล ณ วันที่ 5 กุมภาพันธ์ 2565)
------------------------------------- .
#ตาบอดสีคืออะไร
• คือการพร่องของการมองเห็นสี ทำให้มองเห็นสีไม่เหมือนคนส่วนใหญ่
• เกิดจากปัญหาที่ระดับยีน เกิดความผิดปกติของเซลล์รับสีในจอประสาทตา
.
#ประเภทของตาบอดสีที่พบบ่อย ได้แก่ Red-Green Deficiency (บอดสีเขียว-แดง)
• บุคคลพร่องการเห็นสี ส่วนใหญ่มักดำเนินชีวิตตามปกติ แทบจะไม่รู้ว่าตัวเอง พร่องการมองเห็นสี มักจะรู้ตัวเมื่อเข้าสู่ขั้นใดขั้นหนึ่งของชีวิต เช่น ตอนตรวจตาเพื่อสมัครเข้าศึกษาในบางสาขาวิชา, ตอนสอบใบขับขี่
• เซลล์รับสีที่จอประสาทตา จะรับสีสามโทนเป็นหลัก ได้แก่ เขียว เหลือง แดง ขึ้นกับว่าชนิดใดบกพร่อง แต่ที่พบบ่อยคือจากกรรมพันธุ์ เป็นชนิดที่สีเขียวและแดงบกพร่องไป
.
#วิธีการทดสอบภาวะพร่องการมองเห็นสี
1. Ishihara ทดสอบภาวะพร่องการมองเห็นสีเขียวแดง
2. Farnworth เอาแท่งสีมาเรียงกัน บอกได้ทุกโทนสี ในไทยหายาก มีเฉพาะในโรงพยาบาลใหญ่หรือโรงเรียนแพทย์
ปัจจุบัน โหลดแอพจากมือถือมาทดสอบได้ มีการแปลผลให้ ถ้าผิดปกติก็ให้มาพบจักษุแพทย์ ถ้าปกติโอกาสบกพร่องก็น้อย
.
#ปัญหาของผู้บกพร่องการมองเห็นสี
1. การศึกษา ในวัยเด็ก เช่นในวิชาศิลปะ, วิชาที่มีสีเข้ามาเกี่ยวข้อง ระดับมหาวิทยาลัยในบางสาขาวิชา หรือบางหน่วยงาน เช่น ตำรวจหรือทหารที่ไม่อนุญาตให้ผู้พร่องการเห็นสีเข้าเรียนขณะนี้ สาขาแพทย์, ทันตแพทย์ และสาธารณสุขสามารถเรียนได้ ไม่ได้มีข้อห้ามเด็ดขาด
2. อาชีพ เช่น ตำรวจหรือทหาร, ภาคเอกชนบางแห่ง
3. การใช้ชีวิตประจำวัน เช่น อาจถูกทดสอบเหมือนเป็นเรื่องแปลก, การสอบใบขับขี่ในประเทศไทย
**สาขาอาชีพแพทย์ อนุโลมไม่ต้องตรวจตาบอดสี ในตอนเข้าเรียนแพทย์ ให้ตรวจตอนเป็นแพทย์เฉพาะทาง ในสาขาที่ต้องใช้การแยกสีอย่างละเอียด เช่นพยาธิแพทย์, วิสัญญีแพทย์, จักษุแพทย์**
.
#การสอบใบขับขี่กับตาบอดสี
สถานีสอบที่มีผลกับคนตาบอดสี มีดังนี้
1. สถานีตรวจการพร่องการเห็นสี ปัจจุบัน เป็นสัญญาณไฟตำแหน่งสลับกันไป
2. สถานีตรวจลานสายตา โดยเอาหน้าไปชิดในกล่องสี่เหลี่ยม เปิดไฟข้างๆหู ใช้สัญญาณไฟสีเขียวเหลืองแดง ทำให้มีผลกับผู้ที่เป็นตาบอดสีได้ ปัจจุบันทางราชวิทยาลัยและสมาคมกำลังผลักดันให้เปลี่ยนแปลงรูปแบบการทดสอบให้เอื้อประโยชน์กับผู้ที่เป็นตาบอดสีมากขึ้น
.
#ตาบอดสีกับปัญหาทางด้านจิตใจ
5 ปฏิกิริยาต่อการสูญเสียหรือการได้รับข่าวร้าย โดยดอกเตอร์ อลิสเบท คับเบลอร์-รอส (Elizabeth Kubler-Ross) ซึ่งปฏิกิริยาทางจิตใจที่มักจะเกิดขึ้น หลังได้รับข่าวร้าย มักจะเป็นไปตามลำดับขั้นดังต่อไปนี้
1. Denial (Shock) คือการตกใจและปฏิเสธความจริงว่ามันไม่ได้เป็นอย่างนั้นแน่ ๆ
2. Anger คือความโกรธ มีความคิดว่า “ทำไมต้องเป็นฉันด้วย”
ในระยะตกใจและโกรธ สิ่งที่เราควรทำ คือ ตั้งสติ ตรวจสอบอารมณ์ตัวเอง ยอมรับในความรู้สึก คนที่ยอมรับอารมณ์ตัวเอง จะเกิดปัญหาด้านจิตใจในระยะยาวลดลง ให้ตัวเองได้แสดงความรู้สึก เช่นระบาย พูดคุยกับคนใกล้ชิด, มองสิ่งดี ๆที่มีอยู่ ดูแลตัวเอง, รักตัวเองอย่างที่เป็น ทำชีวิตให้เหมือนปกติ แต่!!! หากเป็นมากเกินไป เป็นเวลานาน อารมณ์เศร้าหมอง ควรพบจิตแพทย์เพื่อรับการรักษา
3. Bargaining คือ อยากต่อรองกับโชคชะตา และความสูญเสีย เช่น บนบานศาลกล่าว
4. Depression คือภาวะซึมเศร้า
5. Acceptance คือระยะที่ยอมรับความจริง กล้าเผชิญหน้าความจริง
.
#ตัวอย่างการปรับเปลี่ยนให้ทำงานได้ในผู้ที่มีภาวะพร่องการมองเห็นสี
1. คอนแทคเลนส์สีๆ จะทำให้สามารถอ่านการทดสอบ Ishihara ได้ดีขึ้น ทำให้ส่วนใหญ่หน่วยงานต่าง ๆมักจะตรวจยืนยันเองอีกรอบ ป้องกันผู้ที่พร่องตาบอดสีใช้วิธีต่าง ๆทำให้มองเห็นสีได้ดีขึ้นกว่าปกติ
2. มีแว่นที่ช่วยในคนบอดสีเขียวแดง เรียกแว่น Enchroma ให้สามารถมองเห็นใกล้เคียงคนปกติ โดยใช้ในการปฏิบัติงานบางอย่างเป็นหลัก แต่ไม่ช่วยในการใช้ชีวิตประจำวัน ปัจจุบันกำลังพัฒนาให้เป็นแว่นที่สามารถใช้ได้ทั่วไปเพื่อช่วยผู้พร่องการเห็นสี
.
#อาชีวเวชศาสตร์ (Occupational Medicine)
1. เพื่อป้องกันไม่ให้คนทำงานเจ็บป่วยจากการทำงาน จุดประสงค์คือ ดูแลสุขภาพคนทำงาน และไม่กีดกันการทำงาน
2. การตรวจร่างกายที่เกี่ยวกับการทำงาน
2.1 ตรวจก่อนการเข้าทำงาน เป็นการตรวจโดยภาพรวม โดยลูกจ้างชำระเงินค่าตรวจเอง ถ้าหากงานนั้นมีความเสี่ยง อาจมีการตรวจเพิ่มเติม เช่น การตรวจสมรรถภาพการมองเห็นเพื่อใช้เปรียบเทียบ หากเกิดความผิดปกติขึ้นภายหลัง
2.2 ตรวจเพื่อให้เข้ากับลักษณะงาน ว่าสุขภาพของเราสามารถทำงานดังกล่าวได้หรือไม่ ถ้าไม่เข้ากัน จะมีการปรับวิธีการทำงานหรือสิ่งต่าง ๆ ที่ทำให้สามารถทำงานได้ แม้จะมีข้อจำกัด โดยนายจ้างจะเป็นผู้จ่ายค่าตรวจ จึงไม่ค่อยได้นิยมตรวจ
3. ตามกฎหมายกระทรวงแรงงาน ให้ตรวจสุขภาพของลูกจ้างก่อนเข้าทำงาน ตรวจภายใน 30 วัน
.
บทความโดย
ศ.วุฒิคุณ นพ.ศักดิ์ชัย วงศกิตติรักษ์,
พญ.ฉันทนา ผดุงทศ,
พ.ท. หญิง ลาวัลย์ สุฤทธิกามล และ ว่าที่ ร.ท.พรชัย น้อยบ้านโง้ง
เรียบเรียงโดย นศพ.ปิยาพัชร จารุนิภากุล
ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย
.
#หมอชวนรู้ #แพทยสภา
เซฟไว้เลย! สายด่วน 3 เครือข่ายมือถือ แจ้งเบอร์แก๊งคอลเซ็นเตอร์
.
ศูนย์ปราบปรามอาชญากรรมทางเทคโนโลยีสารสนเทศ (PCT) สำนักงานตำรวจแห่งชาติ บูรณาการความร่วมมือกับ 3 เครือข่ายมือถือ จัดการแก๊งคอลเซ็นเตอร์ โดยให้ประชาชนร่วมแจ้งเบอร์คอลเซ็นเซอร์ที่โทรมาหลอกลวง ผ่าน 3 ช่องทาง ดังนี้
.
1)AIS โทร.1185
2)True โทร.9777
3)Dtac โทร.1678
.
เพื่อให้เครือข่ายมือถือดำเนินการตรวจสอบพร้อมบล็อกเบอร์เหล่านั้นทันที แล้วส่งเบอร์โทรให้กับตำรวจ ศูนย์ฯ PCT ภายใน 72 ชม. เพื่อดำเนินคดีต่อไป
.
ทั้งนี้ สำนักงานตำรวจหางชาติขอย้ำเตือนประชาชนว่า "อย่าหลงเป็นเหยื่อโอนเงินให้ใครง่ายๆ" หากพบเบาะแสแจ้งได้ที่สายด่วน บช.สอท. โทร.1441 หรือ ศูนย์ PCT 081-8663000 ตลอด 24 ชม. หรือผู้เสียหายที่ตกเป็นเหยื่อสามารถแจ้งความผ่านระบบออนไลน์ได้ที่ www.thaipoliceonline.com
#หมอชวนรู้โดยแพทยสภา
ตอนที่ 139 "บริจาคดวงตา ทำกันอย่างไร เราบริจาคได้ไหม"
.
(ข้อมูล ณ วันที่ 22 มกราคม 2565)
-------------------------------
#การบริจาคดวงตา
เปรียบเสมือนการบริจาคอวัยวะส่วนหนึ่งของร่างกาย เป็นการบริจาคดวงตาทั้งดวง โดยจักษุแพทย์จะนำส่วนของกระจกตาจากดวงตามาใช้เปลี่ยนถ่ายเพื่อรักษาผู้ป่วยไม่สามารถเปลี่ยนดวงตาทั้งดวงได้
ปัจจุบันเปลี่ยนได้ในส่วนของกระจกตาเท่านั้น หากเปรียบดวงตาทั้งดวงเป็นนาฬิกา กระจกตาเปรียบเหมือนหน้าปัดนาฬิกา เป็นส่วนใสๆด้านหน้าของลูกตา
.
#ความเป็นมาของศูนย์ดวงตาสภากาชาดไทย
• จัดตั้งขึ้นเมื่อปี พ.ศ. 2508
• ศูนย์กลางการรับแสดงความจำนงในการบริจาคดวงตา
• จัดเก็บดวงตาผู้บริจาคเมื่อเสียชีวิต
• จัดสรรดวงตาบริจาคให้จักษุแพทย์นำไปปลูกถ่ายกระจกตารักษาคนไข้อย่างเท่าเทียมและยุติธรรม
.
#ดวงตาที่ได้รับบริจาคมาจากทางไหน
1. จากผู้ที่มีชีวิตอยู่ แสดงความจำนงบริจาคดวงตา
2. การบริจาคดวงตาเชิงรุก โดยญาติเป็นผู้บริจาคแทนในโรงพยาบาลที่เป็นศูนย์เครือข่ายของสภากาชาดไทย เป็นวิธีที่ทำให้ได้รับดวงตามากที่สุด ( 70-80% ของดวงตาทั้งหมด)
.
#เมื่อบริจาคดวงตาแล้วทางศูนย์ทำอย่างไรต่อกับดวงตาที่ได้รับบริจาค
1. หลังบริจาคดวงตาแจ้งญาติให้ทราบ บอกเจตนารมณ์ หากเสียชีวิต ต้องแจ้งศูนย์ภายใน 6 ชม.
2. ทีมจัดเก็บดวงตาหลังจากผู้บริจาคเสียชีวิต นำมาตัดแยกส่วน แยกเฉพาะส่วนกระจกตา
3. ตรวจเลือดของผู้บริจาค เพื่อป้องกันโรคจากผู้บริจาคมาให้ผู้ที่ถูกปลูกถ่าย
4. นำกระจกตามาตรวจสภาพ จำนวนเซลล์
5. จ่ายดวงตา ตามลำดับการจองตาและความรีบด่วนตามความฉุกเฉิน
6. การจองตา จักษุแพทย์จะเป็นผู้พิจารณา ไม่สามารถจองเข้ามาเอง หรือซื้อขายคิวได้
.
#ข้อจำกัดในการบริจาคดวงตา
1. เสียชีวิตโดยไม่ทราบสาเหตุ
2. ติดเชื้อในกระแสเลือดตอนเสียชีวิต
3. ติดเชื้อไวรัสตับอักเสบหรือเชื้อเอดส์
.
#ช่องทางการรับบริจาคดวงตา
1. ศูนย์ดวงตาสภากาชาดไทย อาคารเทิดพระเกียรติสมเด็จพระญาณสังวร ชั้น 7 เขตปทุมวัน กรุงเทพ
2. หน่วยเคลื่อนที่ หน่วยอาสาสภากาชาด
3. ศูนย์บริจาคโลหิต สภากาชาดไทย 0-2256-4039 ถึง 40 ในเวลาราชการ
4. เว็บไซต์ www.eyebankthai.com
5. สำนักงานเขต ที่ว่าการอำเภอ
6. เหล่ากาชาด กาชาดประจำอำเภอหรือ ประจำจังหวัด
7. โรงพยาบาลเครือข่ายของสภากาชาดไทย, โรงพยาบาลศูนย์
.
#สถานการณ์การบริจาคดวงตาในปัจจุบัน
• จัดว่าอยู่ในสถานะขาดแคลน
• เคสด่วนต้องรีบเปลี่ยนถ่ายกระจกตาจะได้รับการจ่ายตาก่อน รอประมาณ 1 เดือน คิวปกติประมาณ 3 ปี
• หากตาบอดสองข้าง ตาแรกจะได้คิวเร็วกว่า
• มีการนำเข้าดวงตาแค่เฉพาะเคสด่วน
.
#ถามตอบ
Q : ทำเลสิคสามารถบริจาคตาได้ไหม
A : ในประเทศไทยสามารถบริจาคได้ หากไม่มีมีข้อห้ามที่กล่าวไป ผู้ที่มีสายตาสั้น ยาว เอียง ต้อหิน ต้อกระจก ต้อเนื้อ ต้อลม สามารถบริจาคได้หมด
.
Q : ศาสนามีผลต่อการบริจาคดวงตาไหม
A : ในส่วนของผู้บริจาค ขึ้นกับเจตจำนงของผู้บริจาค แต่ในส่วนของผู้ที่ได้รับบริจาคทางศูนย์ดวงตา กาชาดไทย จะไม่มีการเปิดเผยข้อมูลทั้งผู้ให้และผู้รับบริจาคว่าเป็นดวงตาของใคร
.
Q : คนต่างด้าวมีสิทธิ์ได้รับการบริจาคดวงตาหรือไม่ คิวเหมือนคนไทยหรือไม่
A : คนต่างด้าวจะไม่ได้ให้สิทธิ์เลยในส่วนของทางสภากาชาด ยกเว้นมีหลักฐานว่ามีการย้ายถิ่นฐานมาเป็นคนไทยชัดเจน หรือเป็นเคสด่วน
.
#ประชาสัมพันธ์ บริจาคดวงตากับสภากาชาดไทยเพื่อมอบโอกาสการมองเห็นให้แก่ผู้ป่วย และขอขอบคุณในบุญกุศล สำหรับผู้บริจาคดวงตาเพื่อช่วยเหลือผู้อื่นต่อ
.
บทความโดย
ผศ.พญ.ลลิดา ปริยกนก
ผู้อำนวยการศูนย์ดวงตาสภากาชาดไทย
เรียบเรียงโดย นศพ.ปิยาพัชร จารุนิภากุล
ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย
.
#หมอชวนรู้ #แพทยสภา
#หมอชวนรู้โดยแพทยสภา
ตอนที่ 138 "ทำไมเด็กคลอดก่อนกำหนดถึงตาบอดได้
ถ้าไม่ได้รับการตรวจตา"
---------------------------
.
นิยาม : เด็กเกิด/คลอดก่อนกำหนด หมายถึง คลอดก่อนครบ 37 สัปดาห์
ในเด็กคลอดก่อนกำหนดอาจทำให้มีปัญหาเรื่องตาได้ หนึ่งในนั้นคืออาจทำให้เกิดตาบอดตามมา ซึ่งหนึ่งในนั้นมีสาเหตุมาจาก โรคจอประสาทตาผิดปกติในทารกเกิดก่อนกำหนด (retinopathy of prematurity: ROP) โดยปกติจอตาจะเจริญเติบโตเต็มที่ตอนเด็กอายุ 40 สัปดาห์ แต่หากคลอดก่อนกำหนด จอตาอาจยังพัฒนาไม่เต็มที่ เกิดจอตาลอกหลุดได้ หากปล่อยทิ้งไว้ไม่ได้รับการรักษาจะนำไปสู่ตาบอดถาวรได้ ทารกที่มีความเสี่ยงต่อโรคนี้ ได้แก่
1. อายุครรภ์น้อยกว่าเท่ากับ 30 สัปดาห์
2. น้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าหรือเท่ากับ 1500 กรัม
3. มีความเจ็บป่วยร่วม เช่น ซีด มีปัญหาโรคปอด มีภาวะตัวเหลือง
.
หมายเหตุ : ภาวะจอตาลอกหลุด และตาบอด ไม่เกี่ยวกับการส่องไฟเพื่อรักษาอาการตัวเหลือง แต่อาจส่งผลต่อการนอนหลับของเด็ก แพทย์จะทำการปิดตาเด็ก ช่วยให้เด็กนอนหลับได้ ตัวเลขอาจมีความแตกต่างในแต่ละโรงพยาบาลเพราะการดูแลทารกเกิดก่อนกำหนดในแต่ละโรงพยาบาลมีความแตกต่างกันตัวเลขที่กำหนดในเกณฑ์นี้เป็นเพียงแนวทางเท่านั้น
.
เมื่อไหร่จักษุแพทย์จะมีบทบาทในเด็กคลอดก่อนกำหนด แพทย์จะคัดกรองเฉพาะเด็กที่มีภาวะเสี่ยง ไม่ได้ตรวจตาในเด็กคลอดก่อนกำหนดทุกคน โดยจะพิจารณาตรวจตาในเด็กที่มีความเสี่ยงต่อไปนี้
1. น้ำหนักแรกเกิดน้อยกว่าเท่ากับ 1500 กรัม
2. คลอดก่อนกำหนดที่อายุครรภ์น้อยกว่าเท่ากับ 30 สัปดาห์
3. แพทย์ประเมินแล้วมีความเสี่ยงจากโรคบางอย่าง
ปล. แต่ละ รพ. มีเกณฑ์แตกต่างกัน แล้วแต่กุมารแพทย์และจักษุแพทย์ตกลงร่วมกัน หากตรวจพบความผิดปกติของจอตาส่วนใหญ่หายได้เอง แต่ประมาณไม่ถึง 10-20 % อาจต้องได้รับการรักษา และควรได้รับการรักษาภายใน 72 ชม.หลังตรวจพบ เพราะอาจเกิดจอตาลอกหลุด ทำให้ผลการรักษาไม่ดีเท่าที่ควร
.
#การตรวจจอตา
จะตรวจในช่วง 4-5 สัปดาห์หลังคลอด หรืออายุครรภ์ที่เกิดรวมกับอายุเด็กปัจจุบันหลังคลอด รวมแล้วได้ประมาณ 31-34 สัปดาห์
.
#วิธีการตรวจตาในเด็ก
จักษุแพทย์จะหยอดยาขยายม่านตา เพื่อตรวจจอตาในเด็ก
.
#จะสังเกตได้อย่างไรว่าลูกจอตาผิดปกติไหม
พ่อแม่อาจสังเกตได้ยาก ดังนั้นควรให้จักษุแพทย์ตรวจ ติดตามมาตรวจกับจักษุแพทย์จนกว่าจอตาจะเจริญสมบูรณ์ดี โดยนัดตรวจทุก 1-3 สัปดาห์ ขึ้นอยู่กับความรุนแรงและระยะของโรค ในระยะยาว อาจเกิดจอตาลอกหลุดในอนาคต และต้อหินได้ แม้ได้รับการรักษาอย่างดีแล้ว ดังนั้นควรมาตรวจตาตามนัดจนโต
.
#ระยะต่างๆของโรคจอประสาทตาผิดปกติในทารกเกิดก่อนกำหนดมี5ระยะดังนี้
• ระยะที่ 0 : ยังไม่มีความผิดปกติอื่น เพียงแค่จอตายังไม่เจริญสมบูรณ์ตามอายุ โดยเด็กแต่ละคนมีเวลาให้จอตาเจริญสมบูรณ์ไม่เท่ากัน ถ้าน้ำหนักขึ้นดี กินนมแม่ จอตาจะสมบูรณ์ได้ดีกว่า
• ระยะที่ 1,2 : ไม่อันตราย ไม่จำเป็นต้องได้รับการรักษา ตรวจนัดติดตามเป็นระยะ
• ระยะที่ 3 : รักษาได้โดยเลเซอร์ จี้ความเย็น ฉีดยาเข้าในวุ้นตา เพื่อให้เส้นเลือดผิดปกติฝ่อหายไป
• ระยะที่ 4-5 : เกิดจอตาลอกหลุด ดังนั้นจำเป็นต้องผ่าตัด การมองเห็นอาจกลับมาได้ไม่สมบูรณ์ เด็กมีโอกาสสูญเสียการมองเห็นถาวรได้ในอนาคต
นอกจากการพิจารณาจากระยะของโรคแล้วต้องพิจารณาตำแหน่งของการเกิดโรคด้วย หากตำแหน่งที่เกิดความผิดปกติอยู่ใกล้ขั้วประสาทตา จุดรับภาพชัด อาจส่งผลต่อการมองเห็นมากกว่า จึงต้องรีบรักษามากขึ้น
.
#การรักษามีทางเลือกอะไรบ้าง
1. การยิงเลเซอร์ : เลเซอร์จะไปทำลายจอตาในส่วนที่ไม่มีเส้นเลือดไปเลี้ยง เพื่อคงสภาพจอตาที่เจริญไปแล้วไม่ให้แย่ลง ดังนั้นอาจทำให้การมองเห็นแคบลงได้ ติดตามประมาณ 1-2 เดือนจะพอเห็นผลว่าตอบสนองต่อการรักษาหรือไม่
ผลข้างเคียงที่พบได้นอกจากมองเห็นได้แคบลง มีสายตาสั้น สายตาเอียง สายตาเหล่ และอาจเกิดต้อกระจกได้ แต่เจอได้น้อยลงจากเทคโนโลยีพัฒนาได้มากขึ้น
#ข้อดี : เป็นวิธีที่ใช้รักษามาอย่างยาวนาน รู้ผลข้างเคียงในระยะยาว
#ข้อจำกัด : โรคเป็นระยะรุนแรงมากอาจใช้ไม่ได้ผล
.
2. การฉีดยาเข้าวุ้นตา : เพื่อลดการเกิดเส้นเลือดผิดปกติ
#ข้อดี : ได้ผลดีกับระยะโรคที่รุนแรงที่เลเซอร์อาจใช้ไม่ได้ผล โอกาสเกิดสายตาสั้น เอียง น้อยกว่าเลเซอร์ และไม่มีการทำลายจอตาเหมือนเลเซอร์
#ข้อเสีย : เป็นวิธีการรักษาที่ใช้มาประมาณ 5-6 ปี จึงไม่ทราบผลเสียในระยะยาวที่แน่ชัด ติดตามการรักษานานและบ่อยกว่ากลุ่มเลเซอร์ประมาณ 1-2 ปี
.
#ข้อควรระวัง
1. ต้องมาติดตามรักษาอย่างต่อเนื่อง
2. เรื่องพัฒนาการในเด็ก : จากการศึกษาใน 5-6 ปีที่ผ่านมา ยังไม่มีรายงานว่าการรักษาโดยการฉีดยาเข้าวุ้นตาจะส่งผลต่อด้านพัฒนาการของเด็ก แต่ต้องดูในระยะยาวต่อ
3. แผลติดเชื้อ อักเสบ ควรดูเรื่องความสะอาด แพทย์จะให้ยาปฏิชีวนะ 2 วันแรกใส่ที่ครอบตา แต่โอกาสเกิดภาวะดังกล่าวค่อนข้างน้อย
4. การผ่าตัด : จะพิจารณาในผู้ป่วยที่เป็นมากแล้ว เพื่อรักษาให้จอตาติด แต่การมองเห็นในทารกหลังผ่าตัดอาจไม่สามารถมองเห็นได้เหมือนปกติ
.
การเลือกแนวทางการรักษาจักษุแพทย์จะประเมินร่วมกับพูดคุยกับผู้ปกครอง ทั้งนี้จะพิจารณาจากความปลอดภัยและความเหมาะสมกับทารกเป็นรายๆไป
สำหรับเด็กคลอดก่อนกำหนด แม้ไม่มีภาวะจอตาผิดปกติ ยังจำเป็นต้องตรวจตาจนกระทั่งโต เนื่องจาก มีโอกาสเกิดสายตาสั้น เอียง หรือตาเหล่ผิดปกติมากกว่าเด็กคลอดครบกำหนด ดังนั้นควรตรวจตาปีละครั้ง
.
#ขั้นตอนการส่งผู้ป่วยถึงมือแพทย์เฉพาะทาง
การส่งต่อเด็กทารกคลอดก่อนกำหนดนั้นจะเริ่มจากกุมารแพทย์และจักษุแพทย์ติดต่อขอเตียงว่าเตียงว่างหรือไม่ อาจจะบริหารจัดการภายในระยะเวลาจำกัดได้ยาก นอกจากนี้อาจต้องติดต่อแพทย์วิสัญญีดมยา รวมทั้งพยาบาล และแพทย์เจ้าของไข้เพื่อร่วมการดูแลรักษา อาจต้องจองและรอห้องผ่าตัด
ดังนั้น ต้องใช้เวลาในการดำเนินการพอสมควร แต่ตอนนี้ระบบการสื่อสารในองค์กรดีขึ้น เพื่อให้เด็กรับการรักษาให้ทันเวลาและเพิ่มประสิทธิภาพการรักษา
.
Take home Message
• มีบุตรเมื่อพร้อม ไปรับการฝากครรภ์อย่างสม่ำเสมอ เพื่อประเมินความเสี่ยงกับสูติแพทย์
• การตัดสินใจการรักษา ขึ้นกับ ข้อจำกัด ความเสี่ยง ของสถานบริการต่าง ๆ
• ให้ความสำคัญกับการนัดติดตามการรักษา
• กุมารแพทย์จะช่วยคัดกรองเบื้องต้น เวลาพาเด็กมารับวัคซีนและตรวจสุขภาพว่าตามีความผิดปกติไหม
• เฝ้าสังเกตพฤติกรรมการมองเห็นของลูก เพื่อช่วยจักษุแพทย์ในการประเมินการมองเห็นในระยะยาว
.
#ถามตอบ
Q : การได้รับออกซิเจนตอนแรกเกิดทำให้ส่งผลเสียต่อจอตาจริงหรือไม่
A : การได้รับออกซิเจนเป็นเพียงปัจจัยหนึ่งที่ทำให้เกิดโรคแต่ปัจจัยหลักที่สำคัญ คือการเกิดก่อนกำหนด
.
Q : ในเด็กคลอดครบกำหนดต้องตรวจตาไหม
A : ควรตรวจ เนื่องจาก เด็กเล็กไม่สามารถบอกอาการได้ว่า เห็นชัดหรือไม่ชัด อาจทราบว่าเห็นไม่ชัดตอนเด็กโตมากขึ้นแล้ว ดังนั้นควรมาตรวจปีละครั้ง เด็กเล็กสามารถตรวจตาได้ โรคบางโรคเมื่ออายุ 7-8 ปีไปแล้วจะรักษาได้เห็นผลได้ไม่ดีเท่าที่ควร
.
Q : ถ้าคลอดเลยกำหนดตาจะมีปัญหาไหม
A : ตาไม่มีปัญหา แต่จะมีปัญหาด้านสุขภาพอื่นของแม่และลูก
.
บทความโดย พญ.พรรณทิพา ว่องไว
เรียบเรียงโดย นศพ.ณิชารีย์ ศรีงาม
ราชวิทยาลัยจักษุแพทย์แห่งประเทศไทย
.
#แพทยสภา #หมอชวนรู้
แพทยสภาเยี่ยมแพทย์เพิ่มพูนทักษะ ณ โรงพยาบาลหัวหิน
.
วันที่ 1 เมษายน 2565 เวลา 09.00 -11.00 น. ณ โรงพยาบาลหัวหิน จ.ประจวบคีรีขันธ์ แพทยสภา นำโดย ศ.เกียรติคุณ พญ.สมศรี เผ่าสวัสดิ์ นายกแพทยสภา ศ.เกียรติคุณ นพ.อมร ลีลารัศมี ประธานคณะอนุกรรมการพิจารณาสนับสนุนการเพิ่มพูนทักษะแพทย์ตามโครงการแพทย์เพิ่มพูนทักษะ พร้อมอนุกรรมการฯ บางท่าน เข้าเยี่ยมแพทย์ผู้รับผิดชอบดูแลโครงการ โดยมี นายแพทย์จิตตรัตน์ เตชวุฒิพร ผู้อำนวยการโรงพยาบาลหัวหิน และ นายแพทย์จรัล ปันกองงาม ผู้อำนวยการโรงพยาบาลสมเด็จพระพุทธเลิศหล้า ให้การต้อนรับ โดยการเยี่ยมครั้งนี้จัดขึ้นเพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้ รับทราบข้อมูล ปัญหา อุปสรรค และข้อเสนอแนะต่าง ๆ เพื่อนำมาปรับแนวทางดำเนินการต่อไป
..........................................................
#หมอชวนรู้โดยแพทยสภา
ตอนที่ 137 "โรคติดเชื้อโควิด-19
เป็นโรคประจำถิ่น เป็นไปได้อย่างไร"
.
(ข้อมูล ณ วันที่ 2 เมษายน 2565)
-------------------------------------
.
สถานการณ์จนถึงวันนี้ มีผู้เสียชีวิตรายใหม่ 97 ราย (ร้อยละ 0.25) ปอดอักเสบ 1,838 ราย ใช้ท่อช่วยหายใจ 752 ราย ผู้ติดเชื้อรายใหม่ 26,840 ราย ยังมีติดเชื้อรายใหม่จากการตรวจแบบ ATK อีก 20,495 ราย อัตราการตรวจพบเชื้อย้อนหลัง 7 วันขึ้นมาถึงร้อยละ 30 ตัวเลขของตัวชี้วัดทุกตัวยังอยู่ในขาขึ้นหมด เชื้อก่อโรคเกิดจากเชื้อไวรัสโอมิครอนสายพันธุ์หลักคือ เชื้อ BA.2 แถมตรวจพบเชื้อในผู้ติดเชื้อชาวไทย 1 รายที่เป็นสายพันธุ์ลูกผสม "XE" ระหว่างสายพันธุ์ย่อย "BA. 1 กับ BA.2" ซึ่งเพิ่มจำนวนเร็วกว่า BA.2 ถึงร้อยละ 10 ก็ต้องติดตามต่อไปว่า เชื้อลูกผสม "XE" จะผงาดขึ้นมาแซง BA.2 ได้ไหม? ส่วนอัตราการฉีดวัคซีนเข็มสองยังอยู่ที่ร้อยละ 72 เข็มสามอยู่ที่ร้อยละ 34 ซึ่งต่ำกว่าเป้าหมายที่เหมาะสมจะทำให้โรคโควิด-19 กลายเป็นโรคประจำถิ่น
.
สถานการณ์แบบในวันนี้ ทำให้โรคโควิด-19 กลายเป็นโรคประจำถิ่นได้ยาก ทั้งนี้เพราะเชื้อโควิด-19 เป็นเชื้อที่กลายพันธุ์เร็วมาก และกลายพันธุ์จนได้สายพันธุ์ใหม่ที่แพร่กระจายในคนได้มากขึ้นด้วย ในระยะเวลา 2 ปีที่เริ่มระบาดมาจนถึงวันนี้ เรามีเชื้อกลายพันธุ์ที่เก่ง (variants of concern) 5 สายพันธุ์ แล้วได้แก่ แอลฟ่า, เบต้า, แกมม่า, เดลต้า, โอมิครอน บ้านเราโดนทั้งแอลฟ่า, เดลต้า และ โอมิครอน การกลายพันธุ์จนได้สายพันธุ์ที่ระบาดเก่งมาก จะทำให้โรคโควิด-19 กลายเป็นโรคประจำถิ่นแตกต่างจากเชื้อไวรัสอื่นที่ไม่กลายพันธุ์ เช่น เชื้อหัด คางทูม ไข้ทรพิษ เชื้อที่ไม่กลายพันธุ์ทำให้ภูมิคุ้มกันของมนุษย์ ที่เกิดจากการเคยติดเชื้อหรือการฉีดวัคซีนอยู่ยาวนานเป็นปีๆ หรือตลอดชีพ ทำให้โรคเหล่านี้กลายเป็นโรคประจำถิ่นได้ง่ายหลังมีการระบาดไปนาน 2 ปี แต่เชื้อโรคโควิด-19 กลับตรงกันข้าม มีการกลายพันธุ์จนมีสายพันธุ์เก่งถึง 5 ตัวแล้วในสองปีที่ผ่านมา การกลายพันธุ์เก่งนี้จะเป็นปัจจัยหลัก 1 ข้อที่ทำให้โรคโควิด-19 ไม่กลายเป็นโรคประจำถิ่นง่ายๆ เพราะว่า เชื้อไวรัสที่กลายพันธุ์เร็วมาก (ผมชอบพูดว่า มีเชื้อไวรัสกลายพันธุ์เกิดขึ้นทุกวัน สายพันธุ์ลูกชนิดใดเก่งสู้สายพันธุ์แม่ไม่ได้ ก็ล้มหายตายไป สายพันธุ์ลูกชนิดใดเก่งกว่าสายพันธุ์แม่ ก็แพร่กระจายต่อ) และแพร่กระจายต่อในทางเดินหายใจได้ง่าย จะกลายเป็นเชื้อที่มีลักษณะดังนี้เสมอคือ
1. แบ่งตัวเร็วขึ้น เพิ่มจำนวนเชื้อได้เร็วโดยเฉพาะผู้ที่ยังไม่มีภูมิคุ้มกันหรือภูมิคุ้มกันอ่อนแอ
2. แพร่กระจายเข้าเซลล์มนุษย์ในระบบทางเดินหายใจส่วนล่างได้เก่งขึ้นเพราะมีเชื้อจำนวนมากในทางเดินหายใจส่วนบนในกลุ่มเสี่ยงและทำให้เกิดการกลายพันธุ์ต่อไปอีก
3. ดื้อต่อภูมิคุ้มกันของมนุษย์มากขึ้นเรื่อย ๆ ไม่ว่าจะเป็นภูมิคุ้มกันที่เกิดจากเคยติดเชื้อโควิด-19 หรือการฉีดวัคซีนมาก่อน
.
ปรากฏการณ์นี้จะเป็นของตายตัวที่จะเกิดขึ้นเมื่อเกิดสายพันธุ์ใหม่ที่ระบาดได้ในประชากรหลายประเทศและจะกลายเป็นตัวเด่นแทนที่ตัวเดิม จนกว่าจะเกิดมีสายพันธุ์ใหม่อีกที่เก่งขึ้น มาระบาดแทนที่
.
แล้วจะทำอย่างไร จึงจะทำให้โรคโควิด-19 กลายเป็นโรคประจำถิ่นให้ทันในเดือนกรกฎาคมปีนี้ปัจจัยสำคัญที่จะหยุดยั้งการแพร่กระจายของเชื้อโควิด-19 และทำให้เป็นโรคประจำถิ่นได้ทัน คือ
1. มีการผลิตวัคซีนรุ่นใหม่ในอนาคตที่สร้างภูมิคุ้มกันกับเชื้อสายพันธุ์โอมิครอนโดยตรง ขณะนี้เราต้องพึ่งวัคซีนเข็มสาม เข็มสี่ ที่มีอยู่เดิมมากระตุ้นภูมิคุ้มกันไปก่อน การที่เราต้องใช้เข็มสามมากระตุ้นภูมิคุ้มกันเพราะสายพันธุ์ใหม่โอมิครอนหลบหลีกภูมิคุ้มกันต่ำได้ดี ผู้ที่เพิ่งฉีดมาภายใน 3 เดือนจะมีภูมิคุ้มกันสูงพอจะสู้กับเชื้อโอมิครอนได้ หลังสามเดือนไปแล้วเริ่มป้องกันไม่ดี สถาบันในประเทศที่ผลิตวัคซีนต้องรีบไหวตัวและรีบจัดทำวัคซีนจากเชื้อโอมิครอนเลย เพื่อจะได้รีบนำมาใช้
2. มีการใช้ยาต้านไวรัสที่มีประสิทธิภาพดี เช่น molnupiravir หรือ paxlovid (nirmatrelvir+ritonavir) ที่เป็นยากิน ยาเหล่านี้จะใช้ได้ทั้งป้องกันและรักษา การกินยาจะทำให้เชื้อแพร่กระจายจากคนไข้สู่คนใกล้เคียงไม่ได้ ที่สำคัญคือผู้ที่รู้ตัวว่าติดเชื้อและอยู่ในกลุ่ม 608 แม้จะไม่มีอาการเพราะเพิ่งติดเชื้อวันแรก ก็ต้องรีบกินยาต้านไวรัสก่อนจะกลายเป็นผู้ป่วยสีเหลือง สีแดง ทราบว่า ขณะนี้รัฐบาลหาซื้อยาสองขนานนี้มาแล้ว
3. มีการใช้การป้องกันการแพร่เชื้ออย่างเข้มงวดในด้านอนามัยส่วนบุคคลที่เรียกว่า DMHTT และการหลีกเลี่ยงการเข้าไปอยู่ในสถานที่สาธารณะ/รถสาธารณะที่อากาศไม่ถ่ายเทโดยเฉพาะห้องแอร์มาตรการนี้ ยังต้องนำมาใช้อย่างจริงจังก่อนและใช้ต่อไปจนกว่าโรคโควิด-19 จะสงบลงแล้ว
.
ข้อที่ 1. เกี่ยวกับการพัฒนาวัคซีน เรายังต้องรอไปก่อน ตอนนี้ใช้การฉีดวัคซีนที่มีอยู่เป็นเข็มที่สาม เข็มที่สี่ ชดเชยไปก่อน ส่วนข้อ 2 และ 3 สามารถทำได้ทันที ตอนนี้ต้องมุ่งลดผู้ป่วยที่รุนแรง ได้แก่กลุ่ม 608 (กลุ่ม 608 ให้รวมถึงคนที่สูบบุหรี่ และคนที่ฉีดวัคซีนเพียง 2 เข็มหรือยังไม่ได้ฉีดเลย) แม้ว่าโรงพยาบาลและสถานที่ราชการ-เอกชนหลายแห่งจะมีการตั้งรับโดยฉีดวัคซีนแบบ walk in แล้วทำให้ประชาชนเข้าถึงการฉีดวัคซีนง่ายขึ้น แต่ก็ยังเป็นกลุ่มที่เข้าถึงข่าวสารและสมัครใจฉีดวัคซีนอยู่ดี จะเห็นจากรายงานของ ศบค. ว่า ผู้ที่เสียชีวิตร้อยละ 80 ถึง 90 คือกลุ่ม 608 (กลุ่มผู้สูงอายุ 60 ปีขึ้นไปและกลุ่มผู้ป่วยที่มีโรคประจำตัว 7 โรค) และเป็นผู้ที่ยังไม่ได้รับวัคซีนเข็มสามด้วย ดังนั้น กลุ่ม 608 ที่เข้าหาวัคซีนได้ ก็รีบไปฉีดเลยตอนนี้
.
ส่วนกลุ่ม 608 ที่เหลือ จะช่วยเหลือได้อย่างไร? แนะนำว่า ให้ใช้วิธีเชิงรุกเข้าหากลุ่ม 608 ที่ยังไม่ได้ฉีดวัคซีนหรือฉีดไม่ครบ โดยให้ทุกจังหวัดประสานงานกับโรงพยาบาลต่าง ๆ ที่รับผู้ป่วยโควิด-19 ที่ป่วยเป็นปอดอักเสบ ผู้ป่วยที่ใช้ท่อช่วยหายใจว่า อาศัยอยู่ที่บ้านใด ชุมชนใด ถ้ารวมจำนวนผู้ป่วยกลุ่มนี้ในเดือนมีนาคมก็มีจำนวนเป็นหลายพันรายแล้ว แล้วให้ อสม. อสส. เข้าไปหากลุ่ม 608 ที่เหลือในบ้านหรือชุมชนนั้น พร้อมกับแจ้งชาวบ้านให้ช่วยกันค้นหากลุ่ม 608 ที่ยังฉีดวัคซีนไม่ครบ มาฉีดวัคซีน หรือแจ้งโรงพยาบาล หรือ สสจ. ให้จัดทีมให้คำปรึกษาและฉีดวัคซีนรุกเข้าหากลุ่ม 608 ในพื้นที่นั้น จะได้เป็นการทำงานแบบบูรณาการเข้าไปช่วยประชากรกลุ่ม 608 ที่ยังเสี่ยงมากต่อการเจ็บป่วยรุนแรงจากโรคโควิด -19 หน่วยงานของรัฐเอกชนต้องรับเข้าหาประชากรกลุ่มนี้ก่อนที่เชื้อโอมิครอนจะเข้าไปถึง ทั้งนี้ เพื่อลดจำนวนผู้ป่วยหนักและผู้เสียชีวิตให้ได้ ผู้ป่วยหนักและผู้เสียชีวิตจะยังเป็นที่แพร่เชื้อต่อไปและมีเชื้อกลายพันธุ์ได้ง่ายเพราะจะมีเชื้อจำนวนมากกว่าผู้ป่วยคนอื่นที่แข็งแรงดีและมีภูมิคุ้มกันสูง การที่ต้องใช้วิธีเชิงรุกและทำอย่างจริงจัง(แบบเวลาหาเสียงเลือก สส.) เพราะมีตัวเลขผู้ป่วยหนักและผู้เสียชีวิตสูงมาเป็นเวลา 1 เดือนแล้ว จึงต้องเพิ่มมาตรการเชิงรุกค้นหากลุ่มเสี่ยงที่ตรงเป้ามากขึ้น ดีกว่าตั้งรับซึ่งทำมานานเป็นปีแล้ว ก็ยังลดผู้ป่วยหนักและผู้ตายไม่ได้ดี
.
ส่วนกลุ่ม 608 ที่ปฏิเสธการฉีดวัคซีน ให้จัดหน่วยให้คำปรึกษาบุกเข้าไปหาถึงบ้านและอธิบายผลดี/ผลเสียและความคุ้มค่าของการฉีดวัคซีนอีกครั้ง พร้อมทั้งอธิบายว่า การป้องกันผลร้ายจากการฉีดวัคซีนมีวิธีการเฝ้า ติดตาม ดูแลรักษาอยู่แล้ว หากยังไม่ยอมฉีดวัคซีนอีก ให้แนะนำวิธีการกักตนเองให้เคร่งครัดตั้งแต่วันนี้จนถึงเดือนพฤษภาคมก่อน แม้แต่ลูกหลานในบ้านก็ยังต้องอยู่ห่างและระวังตัวไว้ งดการเดินทางไปยังที่สาธารณะ ทำงานจากที่บ้านหรืออยู่ในห้องตนเองที่บ้าน ถ้าอยู่ในห้องรวมกับผู้อื่นต้องเป็นห้องที่อากาศถ่ายเทได้ดี ทั้งนี้เพราะระยะเวลาสามเดือนนี้เป็นช่วงเวลาที่เชื้อโอมิครอนแพร่กระจายไปสูงสุดและทุกคนมีโอกาสสูงที่จะติดเชื้อและป่วยรุนแรงหากไม่ได้ฉีดวัคซีนหรือป้องกันตนเองไม่ได้เต็มที่ หากกลุ่มนี้มีไข้ขึ้นหรือมีอาการไอ เจ็บคอ ต้องรีบไปพบแพทย์ทันทีและแจ้งให้แพทย์ทราบว่า ตนเองมีปัจจัยเสี่ยงสูงที่จะป่วยรุนแรง กลุ่มนี้ต้องรีบได้รับยาต้านไวรัสตั้งแต่วันแรกที่ทราบหรือสงสัยว่าติดเชื้อโควิด-19 ไม่ควรรอให้เป็นผู้ป่วยสีเหลืองเพราะจะป่วยรุนแรงและรักษาไม่ทัน ควรรีบรักษาให้หายโดยเร็วเพราะจะลดจำนวนเชื้อในตัวผู้ป่วยและลดการแพร่กระจายของเชื้อสู่คนข้างเคียงด้วย
.
มีข้อมูลอีกหนึ่งข้อที่ขอเรียนให้ทราบไว้ หากเราระวังตัว สวมหน้ากากอนามัย หลีกเลี่ยงการอยู่ในพื้นที่แออัดนานเกิน 30 นาที ถ้าเกิดสูดรับเชื้อ จะเป็นการติดเชื้อแบบเหตุสุดวิสัยและรับเชื้อจำนวนน้อยเชื้อหลุดเข้ามาในโพรงจมูก/ทางเดินหายใจส่วนต้น กว่าเชื้อจะเพิ่มจำนวนมากขึ้นจนก่อโรคได้ หรือกว่าเชื้อจะลงลึกไปถึงเนื้อปอด ภูมิคุ้มกันจะถูกกระตุ้นให้ปล่อยออกมามากพอที่จะทำลายเชื้อที่บุกรุกเพิ่มขึ้นในทางเดินหายใจส่วนบนหรือเพิ่งลงไปถึงเนื้อปอดได้ ในกรณีนี้ถือว่า เป็นการติดเชื้อจากเหตุสุดวิสัยและกลับกลายเป็นผลดีต่อร่างกาย เพราะร่างกายจะถูกกระตุ้นให้สร้างภูมิคุ้มกันสูงขึ้นอีก เท่ากับว่า ผู้นั้นได้รับวัคซีนกระตุ้นเองตามธรรมชาติ โดยที่ตนเองมีอาการป่วยน้อยมาก หรือบางทีไม่รู้ตัวว่า ติดเชื้อมาแล้ว
.
สังคมยังต้องเคร่งครัดในการดำเนินชีวิตแบบ new normal ไปก่อน เช่น สวมหน้ากากอนามัย อยู่ห่างกัน ล้างมือ ต้องหลีกเลี่ยงการเข้าไปในสถานที่สาธารณะ แออัด อากาศไม่ถ่ายเท เด็ดขาด ทั้งนี้เพื่อระงับการกระจายของเชื้อกลายพันธุ์ไปสู่คนอื่น จนกว่าผู้ติดเชื้อรายใหม่จะลดลงต่ำกว่า 500 รายต่อวันและไม่ได้กระจุกอยู่ในพื้นที่เดียวกัน นอกจากนี้ทั่วโลกจะต้องทำให้ผู้ติดเชื้อรายใหม่ลดลงอย่างชัดเจน จนไม่พบผู้ป่วยเป็นปอดอักเสบหรือผู้เสียชีวิตที่มีจำนวนมากกว่ายุคก่อนจะถึงยุคโควิด-19 ถึงตอนนั้น โควิด-19 ก็จะกลายเป็นโรคประจำถิ่น ท่านคิดว่า เราจะทำให้เป็นไปได้ไหมครับ?
.
บทความโดย ศ.เกียรติคุณ นพ.อมร ลีลารัศมี
กรรมการแพทยสภา/รองอธิการบดี ม.สยาม
ราชวิทยาลัยอายุรแพทย์แห่งประเทศไทย
.
#แพทยสภา #หมอชวนรู้
อาคารมหิตลาธิเบศร 88/19 ถนน สาธารณสุข 8
Nonthaburi
11000
| จันทร์ | 08:30 - 16:30 |
| อังคาร | 08:30 - 16:30 |
| พุธ | 08:30 - 16:30 |
| พฤหัสบดี | 08:30 - 16:30 |
| ศุกร์ | 08:30 - 16:30 |
รับทราบข่าวสารและโปรโมชั่นของ แพทยสภาผ่านทางอีเมล์ของคุณ เราจะเก็บข้อมูลของคุณเป็นความลับ คุณสามารถกดยกเลิกการติดตามได้ตลอดเวลา
ส่งข้อความของคุณถึง แพทยสภา:
Pharmacy License Examination Center
88/19 อาคารมหิตลาธิเบศร ชั้น 8 กระทรวงสาธารณสุข ถนน ติวานนท์ อำเภอเมืองนนทบกองแบบแผน Design and Construction Division
กองแบบแผน กรมสนับสนุนบริการสุขภาพ กระทรวงสาธารณสุขWorld Health Organization Thailand
WHO Thailand, Office of the Permanent Secretary Building 3, 4th Fl., Ministry of Public Health, Tiwanon Road, Amphoe Muang Nonthaburi
DPHI ศูนย์นวัตกรรมด้านสุขภาพแล
Tiwanon