EP09 ผ้าทอกระเหรี่ยงบ้านแม่ขนาด
รายการภูมิปัญญาลือเลื่องเมืองลำพูน EP09 ผ้าทอกระเหรี่ยงบ้านแม่ขนาด
บ้านแม่ขนาด เป็นหมู่บ้านของชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง มีพื้นที่อยู่ในเขตตำบลทากาศ อำเภอแม่ทา จังหวัดลำพูน ชาวเขาที่อาศัยอยู่ในหมู่บ้านส่วนใหญ่เป็นชาวเขาเผ่ากระเหรี่ยง พวกยางขาว หรือยางโป และเรียกขานตัวเองว่า ‘โพล่ง’ หรือ ‘ปากะญอ’
ด้วยความเป็นอยู่ที่เรียบง่าย อาชีพหลักของคนในหมู่บ้านคือ ถ้าเป็นชายก็จะปลูกข้าว ทำนา ทำสวน หรือเข้าป่าล่าสัตว์ และหาของป่า ส่วนผู้หญิงก็จะอยู่บ้านทำอาหาร ดูแลบ้าน และทอผ้าใช้เอง เรียกว่า ดูแลทุกขั้นตอนด้วยตัวเองเลยก็ว่าได้ ตั้งแต่การเริ่มปลูกฝ้าย ปั่นด้าย ทอผ้า ประดับลูกเดือย อีกทั้งยังได้สอนให้กับลูกหลานได้สืบทอดต่อกันมาด้วย
และด้วยการที่ต้องทอผ้าใช้เอง ทำให้ ‘ผ้าทอกระเหรี่ยง แม่ขนาด’ ได้รับคัดเลื
รายการภูมิปัญญาลือเลื่อง เมืองลำพูน
รายการภูมิปัญญาลือเลื่อง เมืองลำพูน ภายใต้โครงการยกระดับภูมิปัญญาอาหารและผ้าทอพื้นถิ่นลำพูนสู่โลกกว้าง โดยสภาวัฒนธรรมจังหวัดลำพูน ซึ่งได้รับงบประมาณในการดำเนินโครงการส่งเสริมมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (อาหารและอาภรณ์) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 จากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม ซึ่งมีร้านภูมิปัญญาลือเลื่อง เมืองลำพูน ร่วมถ่ายทำ ทั้งสิ้น 7 ร้าน ประกอบด้วย
1. ร้านลาบไก่บ้านโฮ่ง
2. ร้านแคบหมูลำพูน
3. ร้านครัวป้านีย์ (ใส้อั่ว)
4. ร้านคุณอู่ไหมไทย
5. ร้านอรษาผ้าไหมไทย
6. ร้านขะแจหลงลื้อ
7. ผ้าทอกะเหรี่ยงบ้านแม่ขนาด (ชุมชนกะเหรี่ยงบ้านแม่ขนาด)
EP07 ผ้าทอไทลื้อบ้านธิ ขะแจ๋หลงลื้อ
รายการภูมิปัญญาลือเลื่องเมืองลำพูน EP07 ผ้าทอไทลื้อบ้านธิ ขะแจ๋หลงลื้อ
การทอผ้าของชาวไทลื้อเกิดจากการต้องประหยัดในครัวเรือนจึงทำเสื้อผ้าเครื่องนุ่งห่มใช้เอง แต่มักทอลวดลายลงบนผ้าหลบ (ผ้าปูที่นอน) เพราะการทอผ้าเพื่อการสวมใส่ เช่น ผ้าซิ่น (ผ้าถุง) จะไม่นิยมทอลวดลายลงไปเพื่อประหยัดเวลาและเน้นประโยชน์ใช้สอยมากกว่า ส่วนการทอผ้าปูที่นอนมักใส่ลวดลายลงไปให้สวยงามเพราะสามารถใช้เวลาทอได้นาน ลวดลายบนผืนผ้าที่เป็นเอกลักษณ์จนจังหวัดลำพูนได้ขึ้นทะเบียนเป็นมรดกทางวัฒนธรรมไว้ หนึ่งในนั้นได้แก่ ลายขะแจหลงตู้ (กุญแจหลงตู้) ซึ่งมีจุดเริ่มต้นจากมีผู้ค้นพบลายผ้าชนิดนี้บนผืนผ้าห่อปั๊บ หรือใบลานที่เขียนคัมภีร์ถวายวัดไว้ จึงออกตามหาจนพบผู้ที่รู้จักและสามารถทอผ้าลวดลายนี้ได้ คือ คุณนภา สุยะใหญ่ (แ
EP04 ไส้อั่วป้านีย์
รายการภูมิปัญญาลือเลื่องเมืองลำพูน EP04 ไส้อั่วป้านีย์
ไส้อั่ว ถูกประยุกต์ขึ้นโดยคนไทใหญ่ มีการใส่เครื่องเทศลงไปมากมาย จนกลิ่นหอม ต่อมาชาวไทใหญ่ถูกกองทัพหัวเมืองทางใต้ ทั้งล้านนา พม่า และ สยาม ย้ายอพยพเทครัว หลายยุคหลายสมัย ลงมาตั้งถิ่นฐานใหม่ในดินแดนล้านนา ก็เลยทำให้ไส้อั่วเป็นอาหารประจำถิ่นนี้ไป
ร้าน ครัวป้านีย์ โทร.089-7561274
โครงการยกระดับภูมิปัญญาอาหารและผ้าทอพื้นถิ่นลำพูนสู่โลกกว้าง โดยสภาวัฒนธรรมจังหวัดลำพูน ซึ่งได้รับงบประมาณในการดำเนินโครงการส่งเสริมมรดกภูมิปัญญาทางวัฒนธรรม (อาหารและอาภรณ์) ประจำปีงบประมาณ พ.ศ.2564 จากกรมส่งเสริมวัฒนธรรม กระทรวงวัฒนธรรม
ประชุมสภาวัฒนธรรมอำเภอบ้านธิ
#}